به گزارش شبکه خبری ICTPRESS، دکتر محمد بهبهانی، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیا و از محققان طرح اظهار کرد: از آن جایی که یون فلزات سنگین از قبیل مس، کادمیم و سرب میتواند اثرات زیانباری را بر سلامت جامعه داشته باشد، شناسایی و حذف آنها بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
وی افزود: تشخیص دقیق این نوع یون‌ها به ‌کارگیری فرایندهای بسیار پیچیده‌ تحلیلی را نیاز دارد و از سوی دیگر روش‌های تحلیلی دارای معایبی چون میزان انتخاب‌گری پایین و حساسیت پایین است و در مقابل روش "استخراج فاز جامد" نسبت به روش‌های تحلیلی از مزایای قابل توجهی برخوردار است. در این روش از یک جاذب به ‌منظور استخراج و اندازه‌گیری یون‌ها استفاده میشود.
دکتر بهبهانی با اشاره به خطرات حضور فلزات سنگین در آب و غذا گفت: فلزات سنگین میتوانند با اتصال به غشای سلول‌ها، روند انتقال مواد از دیواره‌ سلول را مختل کنند، علاوه بر آن رسوب این فلزت در بافت‌های بدن مانند استخوان و چربی مشکلاتی را به وجود می‌آورند. ازاین‌رو، هدف از انجام این مطالعات، ارائه روش حساس و کارآمد برای جداسازی و اندازه‌گیری مقادیر اندک یون‌های فلزات سنگین از کادمیم، مس، نیکل و سرب در محیط‌های آبی بوده است.
وی ادامه داد: با استفاده از نانوژل سنتز شده در این طرح میتوان در مدت‌زمان کوتاه و بوسیله‌ یک دستگاه ارزان‌قیمت، مقادیر اندک فلزات سنگین را در نمونه‌های زیستی اندازه‌گیری کرد. این روش نسبت به روش‌های مشابه از حساسیت و انتخاب‌گری بالاتری برخوردار است.
بهبهانی با بیان این که در این تحقیقات، همزمان از خصوصیات نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن و پلیمر پلی 4-وینیل پیریدین (نانوژل) حساس به اسیدیته به ‌عنوان یک جاذب یون فلزات سنگین استفاده شد، خاطرنشان کرد: به علت جداسازی آسان نانوذرات مغناطیسی از محیط و کارایی بالای نانو ژل حساس به pH در اسیدیته بهینه، این نانوژل برای جداسازی فلزات سنگین به‌ عنوان یک روش بسیار کارآمد ارائه شده است.
این محقق به بیان مراحل انجام این طرح پرداخت و اظهار کرد: ابتدا نانوژل متشکل از نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن و پلیمر حساس به pH به ‌عنوان یک جاذب طراحی و سنتز شد، به ‌نحوی ‌که بتواند همزمان یون‌های فلزات سرب، مس، نیکل و کادمیم را شناسایی کند. سپس این نانوژل مشخصه یابی شد.
وی گفت: حد تشخیص این روش برای فلزات کادمیم، مس، نیکل و سرب به ترتیب 0.03، 0.2، 0.6 و 0.9 میکروگرم بر لیتر بوده است که قدرت روش ارائه شده برای آنالیز فلزات سنگین مذکور با دستگاه جذب اتمی شعله را نشان میدهد.
وی یادآور شد: این سیستم که طراحی و ساخت آن در حال حاضر در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده است، میتواند توسط اداره‌ استاندارد برای بازرسی نمونه‌های زیست‌محیطی و غذایی مورد استفاده قرار گیرد.
نتایج این تحقیقات که حاصل تلاش‌های دکتر محمد بهبهانی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیا، دکتر یاسمین بیده دانش آموخته دوره دکترای دانشگاه شهید بهشتی تهران، سامان باقری دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، مانی سالاریان دانشجوی دوره دکترای دانشگاه گئورگیا استیت آمریکا، فریبرز امیدی دانشجوی دوره دکترای دانشگاه علوم پزشکی تهران و دکتر محمد رضا نبید عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران است، در مجله Microchimica Acta به چاپ رسیده است.